De uil is een mysterieuze, mystieke en mooie vogel. Maar wist je dat er nogal wat verschillen bestaan tussen verschillende uilensoorten? De ene uil is namelijk de andere niet. In Nederland zijn wel 6 verschillende soorten uilen te vinden, die hier ook daadwerkelijk broeden. Hoog tijd dus om wat meer te leren over deze majestueuze vogels!

De uil is lastig te spotten

Uilen zijn echte nachtdieren. De kans is dus niet erg groot dat je, overdag, zo een uil ergens tegen komt. Toch zijn ze zeker aanwezig in ons land, in grote getale. In februari is de kans dat je een uil spot, in de avond in een park of bos bijvoorbeeld. Dan beginnen deze vogels namelijk al voor te bereiden op de broedperiode, en zijn ze dus veel lawaai aan het maken om rivalen af te schrikken, en zijn ze aan het baltsen. Baltsen is gedrag wat uilen vertonen om potentiële partners aan te trekken.

Uilen horen thuis in het bos!

Waar je uilen nog wel eens tegen komt, is in roofvogelshows. Ondanks dat veel mensen dan wel de kans krijgen om een uil van dichtbij te zien, is dit helemaal niet goed. Het natuurlijke ritme van de uilen wordt namelijk ernstig verstoord, omdat ze overdag moeten ‘werken’. Daarnaast zorgt het gevangenschap waarin ze leven ervoor dat ze natuurlijke instincten verliezen. Hier hoort de uil niet thuis.

Waar de uil wel thuis hoort, is in het bos. Waar sommige uilen midden in de bossen leven, geven anderen de voorkeur aan open landschappen aan bosranden, en weer anderen aan landelijk gebied met boerderijen, schuren en kerken. Dit is vaak afhankelijk van met welke soort uil je te maken hebt.

De Bosuil

Deze uilensoort vind je voornamelijk in loofbossen en gemengde bossen, maar ook in stadsparken of groene woonwijken. De bosuil is ongeveer zo groot als een kraai, en is te herkennen door de tekening van witte druppels op de veren;. Wat betreft het leefgebied is het vooral van belang dat er voldoende voedsel en broedplaatsen aanwezig zijn. Bosuilen eten veel verschillende types prooi, waardoor ze flexibeler zijn in hun leefomgeving. Zo eten ze kleine zoogdieren, maar ook vogels en amfibieën. De bosuil verblijft het gehele jaar door in ons land, dus ook tijdens de broedperiode. Deze begint vaak in maart. Na de herfst verplaatsen de jongen zich van hun ouders, vaak blijven ze wel binnen 50 km van hun geboorteplaats.

De Kerkuil

Zoals de naam wellicht al doet vermoeden, heeft deze uil een voorkeur voor kerktorens. Maar niet alleen daar voelt de kerkuil zich thuis: ze zijn namelijk ook te vinden in schuren en andere gebouwen op het boerenland. De kerkuil eet hoofdzakelijk muizen, waardoor een halfopen landschap de beste woonplaats is. Muizen zijn daar in overvloed en gemakkelijk te spotten. Ze eten ook wel eens vogels en amfibieën, maar eigenlijk meer uit noodzaak. Ook de kerkuil kom je niet snel tegen: het zijn schuwe vogels en worden pas als het donker is actief. Daarnaast is deze uil ook plaats trouw: als een kerkuil in je buurt woont, zal deze daar waarschijnlijk blijven. Een ander leuk weetje over de kerkuil is dat ze vooral in speciale kerkuilenkasten broeden!

De Steenuil

Deze uil is relatief klein, namelijk ongeveer 23 centimeter. Hiermee is de steenuil net iets groter dan een merel! Toch oogt de vogel groter, door de opgezette laag met veren. De steenuil vind je voornamelijk in landschappen met variatie, zoals weides met heggen en bomen. Ze zijn ook te vinden op boerderij erven, met name om aan voldoende voedsel te komen. Deze uil is namelijk gek op veldmuizen, die hier veel te vinden zijn. Voorwaarde daarbij is dat er veel paaltjes of hekjes zijn, vanaf waar de uil de jacht in kan zetten. De steenuil begint vaak in april aan zijn broedseizoen. Ze maken dan hun nest het liefste in natuurlijke boomholtes, maar maken ook graag gebruik van speciale steenuilenkasten. Ook de steenuil blijft graag in de buurt van zijn broedomgeving, ook tijdens het najaar.

De Ransuil

De ransuil staat bekend om zijn kenmerkende oorpluimen, die vaak omhoog gericht zijn. Daarnaast heeft de ransuil een kenmerkende, gelige kleur aan de onderzijde. Ook de poten zijn voorzien van veren. Ransuilen zijn ook gek op muizen, en variëren daarbij van kleine woelmuizen (zoals de veldmuis) tot echte muizensoorten, zoals de bosmuis. Ze eten ook vogels, zoals mussen en merels. Omdat ze zich zowel met muizen als vogels kunnen voeden, varieert het leefgebied van de ransuil. Zo vind je ze in bossen, parken, agrarische gebieden, moerassen en duinen. Ze jagen graag in open velden en helaas ook in wegbermen, waardoor ze soms aangereden worden. Ze broeden graag in de oude nesten van kraaien en eksters, en soms broeden ze zelfs op de grond.

De Velduil

De indringende gele ogen van de velduil zijn direct herkenbaar. De gelige kleur is in mindere mate ook terug te vinden in het verenkleed. In tegenstelling tot veel andere uilensoorten, is deze uil ook overdag actief. De kans dat je hem in actie kunt zien is echter erg klein, omdat er maar weinig velduilen in Nederland broeden. Er zijn wel wat velduilen die in Nederland overwinteren. De velduil vestigt zich het liefst in open terrein, met lage struiken en andere vegetatie. Het liefst kiezen ze voor moerassige gebieden. Ze voeden zich met woelmuizen, maar kunnen ook in voedselarme periodes overschakelen op kleine zoogdieren en vogels. De velduil is dan ook niet gehecht aan zijn omgeving, maar trekt naar waar voedsel rijkelijk beschikbaar is.

De Oehoe

Deze grote uil is zeer opvallend, door zijn formaat en oor pluimen. Met een lengte van tot wel 75 centimeter, en een spanwijdte tot 185 centimeter, is deze uil niet te missen! Helaas is dit door de jaren heen een groot nadeel gebleken voor de oehoe, want het maakte ze een opvallende, en daarmee makkelijke prooi voor jagers. Door beschermende maatregelen lijkt het erop dat de oehoe langzaam weer terug komt in ons land. Ze blijken veerkrachtig en flexibel. Dit is ook terug te zien in het eetpatroon, want ze eten echt van alles: zoogdieren, ratten, vogels (zelfs andere uilen), vissen, en amfibieën. Ook hun leefgebied varieert, van naaldbossen, tot struikgewassen, steppes, gebergtes en heuvelachtig landschap. Als de oehoe zich eenmaal in je omgeving gevestigd heeft, blijven ze hier hun gehele leven lang.

Wat kun jij doen om de uil te helpen?

Hoewel ons land dus meerdere uilensoorten kent, hebben ze het niet altijd makkelijk. Door verstedelijking blijft er steeds minder geschikt jachtgebied over. Daarnaast worden schuren vaker geïsoleerd, en oude gebouwen vaak gesloopt. Ook roest- en broedplekken zijn hierdoor minder beschikbaar. Door een uilenkast (zoals een bosuilenkast of ransuilenmand) op te hangen, kun je ze dus echt een handje helpen!

Bekijk ons assortiment met uilenkasten!